تحقیق / آپارتاید چیست ؟ - فروشگاه اینترنتی خرید دانلود

تحقیق / آپارتاید چیست ؟

آپارتاید چیست ؟

آپارتاید (در زبان آفریقایی به‏ معنایی جدایی)، سیاستی است که بر روابط میان اقلیت سفید و اکثریت غیرسفید آفریقای جنوبی حاکم بود، و به جدایی‏سازی نژادی و تبعیض سیاسی و اقتصادی در برابر غیرسفیدپوستان صبغة قانونی بخشید.

اجرای آپارتاید، که اغلب از آن، از دهة ۱۹۶۰ به بعد، به ‏عنوان «توسعة مجزا» یاد می‏شود، از طریق قانون ثبت احوال و نفوس ۱۹۵۰ امکان‏پذیر شد. در این قانون، همة اهالی آفریقای جنوبی به گروه بانتو (همة سیاه‏پوستان)، رنگین‏پوستان (افرادی از نژادهای مختلط) و سفیدپوستان تقسیم شدند. گروه چهارمی‌هم تحت عنوان آسیایی‏ها (هندی‏ها و پاکستانی‏ها) بعداً اضافه شد.

جدایی‏سازی قومی‌که در سال ۱۹۴۸، ماهیت قانونی به‏ خود گرفت، به‏صورت گسترده قبل از این تاریخ در آفریقای جنوبی در جریان بود، اما حزب ملی که در همین‏سال به قدرت رسید، این سیاست را گسترش داد و نام آپارتاید را بر آن نهاد. قانون مناطق گروهی سال ۱۹۵۰، در حوزه‏های شهری، برای هر‏گروه نژادی، بخش‏های مسکونی و تجاری به ‏وجود آوردند و براساس آن اعضای سایر گروه‏های نژادی از سکونت، خریدن زمین و حتا گشت‏وگذار در آن مناطق ممنوع بود. در عمل این قانون و دو قانون دیگر در سال‏های ۱۹۵۴ و ۱۹۵۵،که مجموعاً قوانین سرزمینی خوانده می‏شدند، روندی را تکمیل کرد که توسط قوانین مربوط به زمین در سال ۱۹۱۳ و ۱۹۳۶، آغاز شده بود. نتیجة نهایی آن بود که در حدود ۸۰ درصد از سرزمین آفریقای جنوبی را برای اقلیت سفیدپوستان اختصاص دادند. برای این‏که جدایی‏سازی نژادی تثبیت شود و مانع از ورود سیاهان به قلمرو سفیدپوستان شود، حکومت قوانین «عبور و مرور» را تقویت کرد که براساس این قانون، غیرسفیدها ملزم بودند تا مدرکی را با خود حمل کنند که به آن‏ها اجازة حضور در مناطق ممنوعه داده شده است. سایر قوانین، بسیاری از تماس‏های اجتماعی میان نژادها را ‏ممنوع اعلام‏ کردند. ارائة تسهیلات جداگانة دولتی با معیارهای آموزشی مجزا را قانونی کرد، هرگروه نژادی را به مجموعه‏فرصت‏های شغلی مشخصی محدود و اتحادیه‏های کارگری غیرسفیدها را لغو‏ و حق مشارکت سیاسی غیرسفیدپوست‏ها را (به‏جز از طریق نمایندگی سفیدپوست‏ها) در حکومت ملی انکار کردند.

طبق قانون اختیارات بانتو، در سال ۱۹۵۱، حکومت برای بازسازی مجدد سازمان قبیله‏ا‏ی سیاهان آفریقایی‏ اقدام کرد و قانون ارتقای خودگردانی بانتو در سال ۱۹۵۹، ۱۰ سرزمین جداگانه‏ای را برای سیاهان یا بنتوستان مشخص کردند. قانون شهروندی در سرزمین بانتوها، در سال ۱۹۷۰، هر سیاه‏پوست آفریقایی را، صرفِ نظر از زادگاه‏شان، شهروند بانتوستان تعریف می‏کرد و از این طریق سیاهان را از بدنة سیاسی آفریقای جنوبی طرد می‏کردند. به چهارتای بانتوستان‏ها، به‏‏عنوان جمهوری استقلال اعطا شد و سایر بانتوستان‏ها از در‏جات مختلف خودگردانی برخوردار بودند؛ با این‏حال، همه، هم به لحاظ سیاسی‏، هم به ‏لحاظ اقتصادی، وابسته به آفریقای جنوبی بودند. وابستگی اقتصاد آفریقای جنوبی بر کارگران غیرسفیدپوست، تاحدودی، این کار را برای حکومت دُشوار کرده بود که سیاست توسعة مجزا را به اجرا بگذارد.

هرچند حکومت توانایی این‏را داشت تا هر‏نوع انتقاد و مخالفت در برابر سیاست‏های خود را سرکوب کند؛ اما همواره مخالفت‏هایی در برابر آپارتاید در داخل آفریقای جنوبی وجود داشت. گروه سیاه‏پوستان آفریقایی با همکاری برخی از سفیدپوستان، تظاهرات و راهپیمایی‏هایی را برپا می‏کردند و موارد زیادی از تظاهرات خشونت‏بار و سبوتاژ وجود داشت. یکی از تلاش‏ها برای اعمال شرایط زبان آفریقایی برای سیاه‏پوستان آفریقایی‏ منجر به شورش‏های سویتو در سال ۱۹۷۶ شد. برخی از سیاست‏مداران سفیدپوست خواهان آسان‏ترکردن محدودیت‏ها شدند، و آن‏را «خرده‏آپارتاید» نامیدند، یا اقدام برای برابری نژادی.

آپارتاید با محکومیت بین‏المللی نیز مواجه شد. آفریقای جنوبی به‏جبار از جرگة کشورهای مشترک‏المنافع، در سال ۱۹۶۱، بیرون رانده شد، هنگامی‌که مشخص شد، سایر کشورهای عضو نمی‏تواند سیاست‏های نژادی این کشور را تحمل کنند. در سال ۱۹۸۵، هم ایالات متحده، هم انگلستان، تحریم‏های اقتصادی گزینشی را برضد آفریقای جنوبی اعمال کردند. در پاسخ به این و سایر فشارها، حکومت آفریقای جنوبی قانون «عبور و مرور» را در سال ۱۹۸۶ لغو کرد، هرچند که با وجود آن، سیاه‏پوستان آفریقایی از سکونت در مناطقی که برای سفیدپوستان تعیین‏شده بود، ممنوع بودند و پولیس نیز دارای اختیارات گستردة اضطراری بود.

در ‏اقدامی‌کاملاً بنیادین، حکومت رییس جمهور دی‏ کلِرک، در سال‏های ۱۹۹۰-۱۹۹۱، تغییر اساسی در سیاست‏ها ایجاد کرد و بسیاری از قوانینی را که مبنای حقوقی آپارتاید را تشکیل می‏داد ملغی کرد؛ از قبیل قانون ثبت‏نام احوال و نفوس. جدایی‏سازی نژادی سیستماتیک، در جامعة آفریقای جنوبی، با استحکام زیادی پا برجا ماند، هرچند که بر پایه‏های وضع موجود استمرار پیدا کرد.

قانون اساسی جدیدی که به سیاه‏پوستان و سایر گروه‏های نژادی آفریقای جنوبی حق رأی می‏داد، در سال ۱۹۹۳ به ‏تصویب رسید و در سال ۱۹۹۴ به اجرا گذاشته شد. انتخابات در سطح همة نژادها نیز در همان‏سال برگزار شد و حکومت ائتلافی‏ای را با اکثریت سیاه‏پوستان به ‏وجود آورد. این پیشرفت‏ها پایان قانونی آپارتاید را رقم زد، هرچند پیامدهای مستحکم آن در حوزة اقتصاد و جامعه هم‏چُنان پا‏برجا ماند.