تحقیق / آلودگی دریاها و اقیانوس ها
آلودگی دریاها و اقیانوس ها
آلودگی اقیانوس یا آلودگی دریایی تاثیر مستقیمی بر روی زندگی انسانها و دیگر جانداران دارد. آلودگی دریایی به عواملی مانند: آلودگی رودها، ریختن زباله در دریاها و نشت نفت توسط نفتکشها بستگی دارد.
آلودگی رودها
بسیاری از تاثیرات مخرب آلودگی رودها و دریاچه‌ها را می‌توان بر روی اقیانوسها مشاهده کرد. از آن جا که بسیاری از رودها سرانجام به اقیانوس می‌رسند، آلوده شدن رودها می‌تواند باعث آلودگی اقیانوس نیز بشود.
رودهایی که در شمال اروپا از شهرهای بزرگ صنعتی عبور می‌کنند، روزانه مقدار زیادی مواد زاید شیمیایی، کشاورزی و شهری را به دریای شمال می‌ریزند. گردش آب باعث می‌شود این مواد در نزدیکی ساحل جمع شود؛ و بیشتر آنها را به طرف ساحل هلند هدایت می‌کند.
زباله‌ها
در شرق آمریکا برای دهه‌ها رایج بود که با قایق به قسمت‌های باز اقیانوس اطلس می‌رفتند و زباله هایشان را در آن جا می‌ریختند. حجم زیادی از مواد زاید بیمارستانی، فاضلاب و زباله ناگهان در تابستان سال ۱۹۸۸ به سواحل ماساچوست تا نیوجرسی بازگشت. در برابر این اتفاق اعتراضات مردمی زیادی صورت گرفت. کنگره آمریکا که تحت فشار افکار عمومی بود، سال بعد قانون ممنوعیت ریختن زباله در اقیانوس را تصویب کرد. این قانون ریختن هر گونه آلوده کننده‌ای را به اقیانوس ممنوع کرده بود. با این حال ۱۰ تا ۲۰ درصد آلودگی دریا را ریختن زباله در آن تشکیل می‌دهد.
با این که ملموس ترین نتایج آلودگی را می‌توان در سواحل دید اما مرکزی ترین نقاط اقیانوس هم از این خطر در امان نمی‌مانند. به طور مثال ترهیردال کاشف و دانشمند نروژی و همراهانش توده‌هایی از ماده‌ای قهوه‌ای تا سیاه قیرگون یا آسفالت مانند از شنریزه‌هایی را که در مرکز اقیانوس اطلس پخش شده بودند، مشاهده کرد. آلودگی به حدی بود که او آن مکان را به خروجی فاضلاب شهری شباهت داده بود.
بنابه گزارش دیوید لایست با عنوان (پلاستیکها به اندازه نشت نفت، فلزات سنگین و سایر سموم باعث مرگ و میر پستانداران می‌شود). عروس دریایی جزو غذاهای لاک پشتها و پرنده‌های دریایی است؛ لاک پشتها و پرنده‌های دریایی به راحتی ممکن است چیزهای کوچکی مانند پلاستیک را به جای طعمه هایشان بخورند؛ که تا به حال ۴۲ گونه پرنده دریایی پلاستیک خورده‌اند.
علارغم قانون ممنوعیت بین‌المللی ریختن زباله در اقیانوس تخمین زده‌اند که کشتیها روزانه بیش از ۵۰۰ هزار تکه ظرف و کیسه‌های پلاستیکی در اقیانوس می‌ریزند.
نشت نفت
نشت نفت یکی دیگر از عوامل آلودگی اقیانوس است. از ۱۴۰۰۰ حادثه نشت نفت در سال، بسیاری ابعاد کوچکی دارند و جمع‌آوری می‌شوند، اما بعضی هم فاجعه بار هستند. در سال ۱۹۸۹ تنگه پرنس ویلیام در آلاسکا شاهد نشت ۴۲ میلیون لیتر نفت خام توسط نفتکش اکسون والدز بود. نفتکش دیگری در سال ۱۹۹۳ در نزدیکی جزایر بردفیلد شتلند در اسکاتلند، ۹۸ میلیون لیتر نفت خام ریخت.
از جمله خسارت‌های میان مدت این گونه حوادث، مرگ و میر ماهیها، پستانداران دریایی و مرغان دریایی است.
تأثیرات آلودگی نفتی بر روی جانداران آبزی:
افزودن بر فاضلابهای شهری و پسابهای صنعتی که سبب آلودگی آب دریاها می‌شود فرآورده‌های نفتی و روغن‌ها نیز از آلاینده‌های مهم آب دریا می‌باشد این مواد آلوده کننده به طور عمده از کشتیها و به ویژه نفتکشها به دریا وارد می‌شود بر اساس محسابه‌های دقیقی که سالیان دراز انجام گرفته معلوم شده است که یک درصد ظرفیت نفتکشها به دریا وارد می‌شود بر اساس محاسبه‌های دقیق که سالیان دراز انجام گرفته معلوم شده است که یک درصد ظرفیت نفتکشها در هر بار رفت و آمد آنها در دریاها به دریا نشت می‌کند برخی از مواد نفتی از عبور همراه مواد غذایی در بدن ماهیها و صدف‌ها جمع می‌شود و گوشت آنها را بد طعم می‌سازد و زیان زیادی به این منبع‌های پروتئینی وارد می‌کند و در نتیجه پرندگان دیگر نمی‌توانند مقاومت کنند و از بین می‌روند همچنین بنزوپیرن(سرطان‌زا) در نفت ضمن نشت کردن نفت در آب دریا توسط برخی صدف‌ها و نرم تنان جذب و سبب از بین رفتن آنها می‌شود. (دبیری-۱۳۷۹) به طور کلی این تأثیرات به ۲ صورت کوتاه مدت و دراز مدت نمایان می‌شوند:
اثرات دراز مدت: این اثرات در نتیجه گسترش مقادیر زیاد نفت و پوشش سطح آب نهایتاً شرایط خفگی و مرگ و میر حیوانات را منجر می‌گردند این پدیده در اثر کاهش در انتقال نور، کاهش در میزان اکسژن حل شده و آسیب سلولی و مرگ به علت تماس با غلظت‌های بالا از این مواد نفتی صورت می‌گیرد.
فاضلاب‌ها و ضایعات صنعتی:
تخلیه پسابهای صنعتی در آبها می‌تواند آلودگی‌های زیادی را ایجاد نماید از جمله اینکه:
۱- گازهای سمی و بد بو را وارد آب نماید.
۲- اسیدیته آب را بالا ببرد
۳- چربی، روغن و مواد معلق و مواد رادیو اکتیو را داخل آبها نماید.
مواد معلق نظیر چربی، روغن و مواد رنگی در مقادیر بالا می‌توانند با ایجاد لایه نازکی بر سطح آب علاوه بر بد منظره کردن جریانها و مصرف اکسیژن محلول در آب برای اکسیداسیون مواد آلی مانع عملیات فتوسنتز یا اکسیژن‌گیری آبها شوند. ورود سیانور و املاح فلزات سنگین نظیر مس، کرم، روی و غیره به آبها با توجه به خاصیت مسمومیت این ترکیبات برای آبزیان و انسان علاوه بر مردن یا کوچ نمودن این موجودات متأسفانه در بدن آبزیان به شدت تغلیظ گردیده و ورود آنها از طریق مصرف آبزیان باعث مسمومیت شدید انسان خواهد شد. مرگ و میرهای ناشی از این مسمومیت‌ها در دنیا به کرات اتفاق افتاده و مرگ و میر دسته جمعی آبزیان نیز مانند ماهیها در اکثر جریانات آب دریا که دریافت کننده پاسبهای صنعتی می‌باشد پیش آمده است. حرارت و مواد رادیو اکتیو ممکن است از طریق فعالیت‌های صنعتی وارد آبها شود علاوه بر آلوده ساختن آنها اکسیژن محلول در آب را نیز به شدت تقلیل می‌دهد. تخلیه پسابهای صنعتی ممکن است باعث آلودگی آب توسط میکروارگانیزم‌های بیماری‌زا باشد.
تخلیه و افزایش مستمر مواد زائد صنعتی موجب خفگی کفزیان در بستر دریا می‌گردد به طوری که جوامع جانوری در مناطق تحت جزر و مد تضعیف می‌شوند. منطقه‌ای در بریتانیا بیچ واقع در غرب کانادا که ضایعات معدن مس به مدت حدود ۷۵ سال در آن تخلیه می‌شد هنوز هم که ۱۲ سال از بسته شدن معدن می‌گذرد از نظر بعضی از رده‌های جانوری ضعیف است. اگر ضایعات صنعتی حاصل از لایروبی منتشر شده و اکسید گردند ممکن است خواص شیمیایی فلزات موجود در آنها تغییر نموده و جذب آنها بر روی ذرات گل صورت نگرفته و وارد زنجیره غذایی بشوند.